3 InfoSteel #82 — 2025/7-8-9 COLUMN Daphne Deckers, COO van Victor Buyck Steel Construction & Joost Merema, partner bij PRO6 managers noodzakelijk, maar we moeten erkennen dat ze vooral helpen om het probleem niet groter te maken – oplossen doen ze het niet. De specifieke arbeidsomstandigheden in de staalbouw – fysiek zwaar werk, vaak buiten, onregelmatige uren – maken het extra moeilijk om medewerkers aan te trekken en te houden. Jongeren kiezen vaker voor een betere werk-privébalans en willen minder snel fulltime in de industrie werken, wat de krapte verder vergroot. Voor een deel kan dit tenietgedaan worden door langer te werken, maar dat is enkel een hulpmiddel, geen structurele oplossing. Voor zware fysieke arbeid is het in de meeste gevallen ook niet mogelijk om langer te werken. Is onze uitdaging eigenlijk uniek? Wij twijfelen daar aan. Zo leidde de staalcrisis uit de jaren 70-80 destijds tot massale sluitingen en herstructureringen. Net als vandaag zagen we ook toen een grote uitstroom van ervaren werknemers, veelal zonder voldoende overdracht van kennis. De sector moest zich vervolgens opnieuw uitvinden, met meer nadruk op specialisatie, innovatie en internationale samenwerking. De regio’s die toen het snelst innoveerden en investeerden in opleiding en technologie, zijn uiteindelijk het beste uit deze crisis gekomen. Cruciale transitie We constateren op basis van het verleden dat de staalbouwsector daarom nu wel voor een cruciale transitie staat. Om de uitdagingen van vergrijzing en arbeidskrapte het hoofd te bieden, moet er sterker ingezet worden op de instroom van jong talent, ondersteund door technologische innovatie en artificiële intelligentie die processen efficiënter en en het werken in de sector daadwerkelijk aantrekkelijker maakt. Tegelijkertijd verdient het imago van de sector een stevige opwaardering. Staalbouw is veel meer dan zwaar werk: het is een drijvende kracht achter duurzame infrastructuur, hernieuwbare energie (zoals windmolens) en de circulaire economie. De projecten zijn vaak architecturaal opvallend én technisch hoogstaand. Dat spreekt juist ook jonge talenten aan. Die sterktes verdienen het om veel meer in de verf gezet te worden. ‘Triple-A’ omarmen Het is kortom tijd om deze troeven actief in de kijker te zetten, zodat de staalbouwsector in brede zin gezien wordt als een relevante, toekomstgerichte en innovatieve werkomgeving. De staalbouw zou daarom wat ons betreft ‘triple-A’ mogen omarmen: AI, Arbeid en Ambacht. De doorlopende vraag moet daarbij zijn: wat kunnen we vandaag doen om onze sector interessant te houden voor de generatie van morgen? AI, ambacht en arbeid in de staalbouwsector Medewerkers aantrekken en houden: voor u als leidinggevende in de staalbouw is dat vandaag een waar huzarenstuk. De staalbouwsector kampt met een snelle uitstroom van ervaren vakmensen door pensionering, terwijl er steeds minder werkenden zijn om hen te vervangen. Er is dus zowel sprake van ontgroening als vergrijzing. Om het in perspectief te plaatsen: voor elke honderd mensen op de arbeidsmarkt komen er de komende decennia bijna twaalf extra ouderen bij die niet meer werken1. Tegelijkertijd blijft de instroom van jonge, technisch geschoolde krachten achter, ondanks alle inspanningen van de sector. In cijfers uitgedrukt De krapte op de arbeidsmarkt laat zich ook in cijfers uitdrukken: in Vlaanderen is momenteel bijna 5% van alle banen in de industrie niet ingevuld2. Meer dan 70% van de bedrijven in de bouw en maakindustrie meldt problemen om gekwalificeerde technische krachten te vinden3. U merkt dit wellicht zelf: het duurt langer om goede mensen te vinden, ervaren medewerkers vertrekken, en de druk op de teams neemt toe. Tegelijk benutten we het potentieel van groepen zoals werknemers met een migratieachtergrond of oudere werkzoekenden nog onvoldoende. We mikken al jaren op het vergoten van de instroom door meer jongeren voor techniek te enthousiasmeren, maar de realiteit blijft weerbarstig. Het totaal aantal jongeren neemt structureel af, waardoor zelfs een toename in interesse voor technische opleidingen niet volstaat om het verlies aan ervaring te compenseren. Wetenschappelijke rapporten en sectoranalyses maken ons daarom duidelijk dat de huidige instroom van jonge schoolverlaters lang niet voldoende is om de uitstroom van ervaren medewerkers op te vangen. Dit is geen tijdelijk effect van de economie, maar een fundamentele, structurele uitdaging voor onze sector. Natuurlijk blijven initiatieven als promotiecampagnes en duaal leren absoluut Slimme handen gezocht: 1 Hoge Raad voor de Werkgelegenheid — https://hrw.belgie.be/sites/default/files/content/ download/files/202307_hrw_stand_van_zaken_op_de_ arbeidsmarkt.pdf 2 Deze cijfers zijn gebaseerd op recente data geraadpleegd bij Statbel — https://statbel.fgov.be/ nl/themas/census/bevolking/leeftijd en Vlaanderen.be — https://www.vlaanderen. be/statistiek-vlaanderen/bevolking/ bevolking-naar-leeftijd-en-geslacht 3 https://www.linkedin.com/pulse/evolutie-vantechnische-vacatures-belgië-trends-en-vangysegem-fwyge/
RkJQdWJsaXNoZXIy MzE2MDY=